Wspomnienie z Inauguracji Roku Akademickiego 2023/2024

Uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego 2023/2024 na Wydziale Prawa i Administracji już za nami! Serdecznie dziękujemy wszystkim naszym gościom za przybycie, a także Przyjaciołom naszego Wydziału, którzy nie mogli wziąć udziału w uroczystości, ale pamiętali o nas. Poniżej zamieszczamy adresy, które otrzymaliśmy z tej okazji oraz przemówienie inauguracyjne Pana Dziekana dr. hab. Jarosława Dobkowskiego, prof. UWM.

Zachęcamy też do obejrzenia fotorelacji z Inauguracji: otwórz

 

 

 

Przemówienie Dziekana Wydziału Prawa i Administracji

Szanowni Państwo!

Dzisiejszy dzień jest szczególny. Nie mogę tak po prostu powiedzieć, że przystępujemy do kolejnego roku akademickiego bez paru refleksji.

Po pierwsze, Wydział Prawa i Administracji UWM mimo, że funkcjonuje dopiero od niewiele ponad dwudziestu lat to cieszy się co raz lepszą renomą wśród uniwersyteckich wydziałów prawa. Już teraz jest to Wydział o ugruntowanej pozycji, o pełnych prawach akademickich, o akredytowanych kierunkach studiów. Na olsztyńskim Wydziale Prawa i Administracji jest prowadzonych ogółem pięć fakultetów. Obok tytułowego prawa i niemniej ważnej administracji są to bezpieczeństwo wewnętrzne i kryminologia oraz najmłodsze nasze dziecko – doradztwo podatkowe. To największa wydziałowa wspólnota akademicka w naszym Uniwersytecie.

Wydział daje szeroką, interesującą i cały czas doskonaloną ofertę dydaktyczną. W 2023 r. na nasze kierunki rekrutowało blisko 2.300 kandydatów, z czego prawie 1.300 osób zostało przyjętych. Na kierunek prawo przyjęto ponad 400 osób, w tym na prawo niestacjonarne było prawie 120 chętnych. Ogromną popularnością cieszy się też kryminologia, na którą była równie wysoka konkurencja.

Do dyspozycji pozostaje bardzo dobra kadra naukowo-dydaktyczna ze wszystkich specjalności – ponad czterdziestu samodzielnych nauczycieli akademickich, czyli profesorów i doktorów habilitowanych, zgrupowanych w trzynastu katedrach, prowadzących prace badawczo-dydaktyczne z prawa karnego, cywilnego, administracyjnego, europejskiego i wszystkich pozostałych działów, a także kryminologii, nauk o bezpieczeństwie i podatków.

Nasi Pracownicy to doskonali teoretycy, ale też równie dobrzy praktycy. Są wśród nas redaktorzy naczelni i członkowie rad redakcyjnych poważnych czasopism, członkowie różnych komisji, członkowie komitetów naukowych kongresów międzynarodowych i sympozjów zagranicznych, członkowie organów właściwych w sprawach nauki. Ale są także wśród nas liczni byli i obecni sędziowie, adwokaci, radcowie prawni, notariusze, urzędnicy publiczni, członkowie różnych poważnych ciał i gremiów państwowych, pracownicy samorządowi, funkcjonariusze służb mundurowych, a nawet tytularni ministrowie.

Wszyscy pracownicy Wydziału są aktywnymi uczestnikami życia naukowego w kraju i za granicą. Organizowane są konferencje naukowe i seminaria. Nasi pracownicy wygłaszają wykłady i referaty wprowadzające w Polsce i w świecie. Wydział dysponuje kontaktami międzynarodowymi w Europie i poza nią. Od kilkunastu już lat nasi najlepsi studenci studiują równolegle w licznych uniwersytetach zachodnich, ale też w krajach nam bliskich z Europy Środkowo-Wschodniej. Także do nas przyjeżdżają studenci z innych krajów. Wymiana naukowa obejmuje również  nauczycieli akademickich.

Wydział dysponuje także specjalistyczną infrastrukturą dydaktyczną, która umożliwia funkcjonowanie bogato wyposażonej pracowni kryminalistycznej, laboratorium bezpieczeństwa oraz sali sądowej. Nowa jeszcze lepsza sala sądowa pozostaje w przygotowaniu, podobnie – laboratorium prawa ochrony środowiska oraz bardzo nowoczesna pracownia kryminalistyczno-kryminologiczna.

Studenci zawsze stanowili o sile naszego Wydziału. Prężnie działa tu samorząd studencki, zaangażowany nie tylko w sprawy związane z kształceniem, ale również w kwestie społeczne. Na Wydziale funkcjonują też liczne koła naukowe oraz stowarzyszenia. Studencki ruch naukowy jest bardzo aktywny, o czym świadczy chociażby bogaty dorobek publikacyjny i organizacyjny. Nasi studenci otrzymują liczne nagrody i stypendia naukowe, w tym także stypendia ministra edukacji i nauki.

Wydział to nie tylko profesorowie, adiunkci i asystenci oraz studenci ale również pracownicy administracji. Obsługa w dziekanatach i sekretariatach jest uznawana za wysoce profesjonalną.

Absolwenci zainteresowani pracą naukową mogą kontynuować studia w szkole doktorskiej albo przygotowywać rozprawy doktorskie na seminariach Profesorów. Mogą także wzmacniać kompetencje zawodowe w toku różnych studiów podyplomowych. Nasi absolwenci należą do grona najlepszych w Uniwersytecie.

Biorąc to wszystko pod uwagę, stwierdzam, że decydując się na studia na Wydziale Prawa i Administracji UWM zrobiliście bardzo dobrze. Losy absolwentów, a waszych poprzedników pokazują, że po naszych studiach można znaleźć dobrą i satysfakcjonującą pracę. Z dzisiejszym dniem immatrykulacji zaczyna się jednak wymagający okres nauki na poziomie wyższym, ale też czas poznawania prawdy, nawiązywania przyjaźni, a nawet znajdowania miłości. Wykorzystajcie ten najpiękniejszy okres Waszego życia kierując się prawem, prawdą i sprawiedliwością. Serdecznie was witam na Wydziale Prawa i Administracji! Już za chwilę formalnie dołączycie do grona Naszej Wspólnoty.

Po drugie, zupełnie niedawno został oddany do użytkowania nowy obiekt, w którym  mieści się siedziba Wydziału. Jest to nowoczesny, przestronny i wspaniały gmach, w którym już zaczęliście studiować. Nowy budynek Wydziału Prawa i Administracji, a mówiąc ściśle wspólna siedziba dwóch ważnych wydziałów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie jest nie tylko swoistym pomnikiem mojego pokolenia, ale – co chciałbym szczególnie podkreślić – wynikiem wieloletniego zaangażowania wszystkich uczestniczących od ponad ćwierćwiecza w tej swoistej sztafecie akademickiej. Nie omawiając szczegółowo odległej historii wskaże tylko na kamienie milowe.

Pierwsza koncepcja budowy siedziby przyszłego Wydziału Prawa i Administracji sięga 1996 r., a zatem czasów moich studiów. Nie była to wcale mrzonka. Prof. Bronisław Jastrzębski wraz Zespołem miał zaawansowany pomysł budowy siedziby przy ul. Żołnierskiej z kredytu, który był już wynegocjowany w Banku Ochrony Środowiska. O tej sprawie było wtedy głośno. My „dzieci jastrzębia” wspieraliśmy naszego Dyrektora, ale były to bardzo trudne czasy. Efektem tego było przeniesienie w 1998 r. już za czasów ks. prof. dr. hab. Ryszarda Sztychmilera siedzib Instytutu Prawa i Administracji oraz Instytutu Historii, wraz z częścią dziekanatu Wydziału Humanistycznego do biurowca Milforu przy ówczesnej ul. Kasprzaka 18 (obecnej ul. Obrońców Tobruku 3) i tam mieliśmy docelowo zostać sami.

Druga koncepcja sięga początków 2001 r. Mimo, że w międzyczasie pojawiała się możliwość przejęcia siedziby dawnej Dyrekcji Kolejowej w centrum miasta, tam gdzie teraz jest Urząd Marszałkowski i Wojewódzki Sąd Administracyjny urzeczywistniana była tendencja integracyjna, a w tym trend do koncentracji Uniwersytetu w Kampusie w Kortowie. Wtedy zaawansowane były prace nad utworzeniem Wydziału Prawa i Administracji i śp. prof. dr hab. Stanisław Pikulski, późniejszy pierwszy Dziekan optował za budową wspólnej siedziby Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Humanistycznego, z którego częścią byliśmy razem na Obrońców Tobruku. Sam opracowywałem wtedy docelowe zapotrzebowanie lokalowe. Koncepcja ta została zrealizowana w tym sensie, że siedziba Wydziału od 2004 r. mieściła się w Inkubatorze Przedsiębiorczości przejętym od pewnej Fundacji, ale Wydział mógł także korzystać z pomieszczeń w Centrum Konferencyjno-Szkoleniowym oraz od 2006 miał dodatkowe pokoje w Centrum Nauk Humanistycznych a od kolejnego roku w Bibliotece Uniwersyteckiej.

Ostatnia, najbardziej zaawansowana koncepcja pochodzi z 2009 r. Zrodziła się za kadencji Dziekana prof. dr. hab. Bronisława Sitka. W gruncie rzeczy to Jego autorski pomysł budowy wspólnej siedziby Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Nauk Społecznych w miejscu Inkubatora Przedsiębiorczości, zaaprobowany przez ówczesne kolegium rektorskie, działające pod przewodnictwem rektora w kadencji 2008-2012 prof. dr. hab. Józefa Górniewicza, który choć widział inną lokalizację ostatecznie nie sprzeciwił się. Pomysłu tego nie zakłóciło późniejsze przekazanie Wydziałowi w 2014 r. do użytkowania budynku przy ul. Obitza 2.

Koncepcja ta cały czas była żywa i cały czas były próby jej urzeczywistnienia. Ostatecznie została zrealizowana dopiero po 10 latach. Dziś już nie ma Inkubatora i nie ma nawet adresu ul. Warszawska 98, ale widać realne efekty w postaci pięknego gmachu, na miarę pozycji Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Nauk Społecznych.

Chciałbym wyraźnie podkreślić, że jest to wynik wieloletniego zaangażowania całej Społeczności Wydziałowej i Uniwersyteckiej, którą spina zrealizowany obecnie pomysł, sięgający 2009 r. Ja wtedy byłem od poprawienia literówek w ostatecznej wersji pism.

Od koncepcji do realizacji była bowiem daleka droga, ale w pewnym momencie powodzenie tego projektu wisiało na włosku. W toku realizacji także wynikła bardzo poważna sytuacja kryzysowa, którą w zaciszy gabinetów rozwiązał Rektor prof. Jerzy Przyborowski – chwała mu za to!

            Kiedy z dniem 1 października 2019 r. rozpoczynaliśmy pracę kierowniczą na Wydziale temat budowy nowej siedziby obu wydziałów trochę już wygasał. Wiadomo było, że kolejny przetarg się nie udał, albowiem zaproponowana przez firmę z Opola cena przekraczała wyznaczone uchwałą Senatu 71 milionów i postępowanie dotyczące udzielenia zamówienia musiało zostać unieważnione. Na zmianę ceny przez wspomnianą firmę liczyć nie można było. Odczuwało się powszechne zmęczenie i bezsilność, do tego stopnia, że podjęto wstępną decyzję o zaniechaniu budowy. Jednak w gronie Kolegium Dziekańskiego uznaliśmy, że trzeba raz jeszcze zawalczyć. Pamiętam stwierdzenia malkontentów, że szybciej kaktus wyrośnie na jednej z rąk niż ten budynek powstanie. Biorąc pod uwagę ostatnią ofertę zaczęliśmy analizować ją co do możliwości „obtanienia” inwestycji. Okazało się, że takie pozycje jak np. elewacja klinkierowa czy elektroniczne strefy dostępowe znacznie rzutują na cenę. Jednocześnie oszczędności w tym zakresie nie pozbawią walorów wizualnych i użytkowych nowego obiektu. Bardzo nam w tym pomógł Pan dr Kamil Klonowski i Pan Tomasz Seroka, za co raz jeszcze serdecznie im dziękuję.

Potem trzeba było tylko wziąć z zaskoczenia ówczesnego Kanclerza dr. Aleksandra Sochę, który właściwie bez zastanowienia wyraził zgodę i wyznaczając dość skromny budżet na zmiany projektu – chyba sam nie wierząc w powodzenie – dał mi wolną rękę, za co składam Mu wyrazy wielkiego podziękowania. Później było już tylko wszechstronne przekonanie projektanta Pana Stanisława Sosaka do nowej koncepcji, co ostatecznie odbyło się na dyplomatorium wydziałowym na początku grudnia 2019 r. oraz błyskawiczne zmiany do projektu budowalnego, za co całemu Biuru Architektonicznemu „Sosak and Sosak” bardzo serdecznie dziękuję.

Biorąc pod uwagę likwidację olsztyńskich oddziałów przez dwa duże przedsiębiorstwa budowlane i sytuację trzeciego, które kończyło wielką inwestycję i też już było prawie „na walizkach” ważnym było rychłe ogłoszenie nowego przetargu, żeby w ogóle było komu wybudować. Decyzja o ogłoszeniu przetargu dotarła do nas podczas Wigilii Wydziałowej i wywołała wiele pozytywnych reakcji. Pamiętam jak wielu z nas w zamyśleniu spojrzało wtedy w górę. No i suma summarum okazało się, że to wszystko „załapało”. Budimex zaoferował niecałe 66 milionów a więc była szansa, że realizacja inwestycji zamknie się w budżecie. Oczywiście jak to w takich sytuacjach bywa wybór oferty w lutym 2020 r. odbył się nie bez problemów proceduralnych. Słowa szczególnego podziękowania kieruje w tym całym zakresie do Pana Tomasza Szczyglewskiego, który zadbał o stronę techniczno-inwestorską zamówienia oraz emerytowanego już pracownika UWM Pana Zygmunta Bartnikowskiego, który przetarg z naszej strony prowadził. W postępowanie odwoławcze był zaangażowany nasz dr Maciej Lubiszewski, za co raz jeszcze serdecznie mu dziękuję. Odrębnie chciałbym podziękować Panu Prorektorowi prof. Mirosławowi Gornowiczowi, bez którego akceptu nie byłoby wiążącego zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty, a to wtedy było najważniejsze.

Zaczynał się jednak ciężki czas Covid-19. Nikt nie wiedział co będzie. Pamiętam liczne rozmowy z ówczesnym rektorem prof. dr hab. Ryszardem Góreckim i kolejnym kanclerzem Panem Andrzejem Góździem. Było to decydowanie w warunkach zupełnej niepewności. Zawarcie umowy w wykonawcą wiązało się wielkim ryzykiem. Jeszcze na kwadrans przed jej podpisaniem cały czas istniały nieusuwalne dylematy. Za powodzenie tej inwestycji ręczyłem całym sobą, ale była to wtedy bardzo poważna sprawa i działanie w zaufaniu to jedno a poczucie odpowiedzialności to drugie. Dnia 31 marca 2020 r. nastąpiło jednak zawarcie kontraktu. Za te odważne decyzję chciałbym bardzo serdecznie podziękować Panu rektorowi prof. dr. hab. Ryszardowi Góreckiemu i Panu Andrzejowi Góździowi, ale także wszystkim członkom ówczesnego Kolegium Rektorskiego! Chciałbym także niejako zaocznie podziękować prof. dr. hab. Markowi Chmajowi i całej Radzie Uczelni, bo wsparcie Przewodniczącego i członków tego organu było odczuwalne.

Faktycznym dopełnieniem umowy była rozbiórka Inkubatora w kwietniu 2020 roku, pierwsze wykopy budowlane i zalanie fundamentów oraz wmurowanie kamienia węgielnego w dniu 2 października tego roku, co było bardzo symboliczne. Potem to już było bez mała perpetuum mobile. Oko się cieszyło, bo przy szczególnym zaangażowaniu Rektora prof. Jerzego Przyborowskiego zabezpieczono finanse i „gaszono pożary”, a przy bieżącym nadzorze kanclerza Bogusława Steca wszystko błyskawicznie szło do przodu. Panie Rektorze bardzo, bardzo dziękujemy! Panie Kanclerzu wyrazy wielkiego podziękowania!

Tym niemniej jak to bywa przy takiej inwestycji były setki bieżących uzgodnień, różne zmiany i dostosowania. Moja rola była wtedy bardziej techniczna, w stylu pilnowanie, żeby parapety były naturalne a nie z konglomeratu, płytki kładzione na ostro a nie na zakładkę i tym podobne sprawy.  Ale był to czas twórczej i owocnej współpracy z Panią dziekan prof. Joanną Ostrouch-Kamińską, która nie szczędziła energii na sprawy wizualne i estetyczne, których efekt wszyscy widzimy, za co raz jeszcze z głębi serca serdecznie dziękuję. Byliśmy zgodni nie tylko w eliminacji różnych „calvadosów”!

Duży udział miały nasze dziewczyny Anna Jankowska, Justyna Zielińska i Agnieszka Przybylska, które włożyły dużo serca w stronę jakościową do tego stopnia, że zostały zapamiętane przez podwykonawców jako wręcz bezwzględne. Ściśle współpracowały z przedstawicielami służb technicznych Panem Jarosławem Bućwiłło, Panem Zbigniewem Rosłonem, Panem Mieczysławem Malinowskim i Panem Sławomirem Kokoszko oraz z Panią Dorotą Słowakiewicz. Dużo empatii wykazywali także przedstawiciele Budimexu, w szczególności Pani Klaudia Breńska i Pan Grzegorz Chudzik. Wielkie dzięki Dziewczyny! Wielkie dzięki wymienieni Państwo! Na Wasze ręce przekazuję też wyrazy podziękowania dalszym podległym Wam pracownikom i kooperantom!

Zaangażowanie Wszystkich było przeogromne, każdy wkładał coś więcej niż realizację obowiązków pracowniczych i czas pracy, angażował prywatne znajomości i własne możliwości.

Podsumowując można powiedzieć, że oprócz tego zaangażowania w jakiejś mierze było to wszystko po części także darem opatrzności czy jako ktoś woli szczęśliwym zbiegiem okoliczności, ale przede wszystkim wynikiem odważnych decyzji i ich konsekwentnej realizacji. Osobiście bardzo się cieszę, że byłem uczestnikiem tych zdarzeń. Było to dla mnie i moich Współpracowników bardzo cenne doświadczenie. W tym wszystkim wspierały mnie Rada Dziekańska i Kolegium Dziekańskie, a szczególnie mój pierwszy zastępca prof. Jakub Zięty, za co każdemu z osoba a Jemu w szczególności bardzo dziękuję! Odczuwałem też megaoptymizm całej Społeczności Wydziału Prawa i Administracji. To było bardzo budujące!

Chciałbym złożyć specjalne podziękowania Społeczności Wydziału Humanistycznego! Dziekanowi prof. dr. hab. Mariuszowi Rutkowskiemu i jego poprzednikowi prof. Andrzejowi Szmytowi bardzo serdecznie dziękujemy za przygarnięcie nas na czas budowy, udzielanie bieżącej pomocy, ale też umożliwienie rozwoju, bo ostatnie trzy lata to także zauważalny postęp.

W tym kontekście, chciałbym z naciskiem podkreślić – że te nasze Collegium Novum stoi na miejscu wcześniejszego obiektu, a stąd jest kontynuatorem pięknej tradycji akademickiej, kreowanej niegdyś przez nieżyjących już Naszych profesorów, jak: śp. Stanisława Pikulskiego, śp.  Wincentego Bednarka, śp. Eugeniusza Kędry, śp. Andrzeja Sylwestrzaka czy śp. biskupa generała broni Tadeusza Płoskiego. Starajmy się budować piękną przyszłość Wydziału, ale nie zapominajmy o równie pięknej jego przeszłości. Starajmy się tworzyć ożywczą aurę w nowej siedzibie Wydziału, ale zatrzymajmy tutaj także choć cząstkę niepowtarzalnej, wspaniałej atmosfery starej siedziby, w której wielu z nas tu obecnych pozostawiło cząstkę siebie.

Ta trochę przydługa część faktograficzna ma swoje wielkie znaczenie dla naszej Społeczności. Pokazuje, że razem możemy przenosić góry, ale utwierdza, że Wspólnota Uniwersytetu składa się z wielu wspólnot wydziałowych. To właśnie poprzez różnorodność wiedzy, doświadczenia, poglądów kształtowanych w duchu akademickiego dyskursu, bez obrażania się na cudze przekonania i pomysły możemy rozwijać Dobro Wspólnoty Uniwersyteckiej. Czerpanie z pomysłów realizowanych na wydziałach oraz przekuwanie ich na sukcesy całej Wspólnoty jest jedną z cech naszego Uniwersytetu. Jest to jego wartość. Dlatego patrząc na rozwój Wydziału jestem pewien, że w tym gronie jesteśmy w stanie zrobić w przyszłości jeszcze więcej dla społeczności wydziałowych i wspólnoty wspólnot.

Koleżanki i Koledzy, Przyjaciele, dziękuje za wsparcie i te serdeczne słowa, które od każdego z Was słyszę, a także od Studentów, iż są dumni, że Wydział ma coraz lepsze notowania, od Przedsiębiorców i Pracodawców, że wiedza i umiejętności naszych studentów są coraz większe, a to jest zasługa wszystkich nauczycieli akademickich, a także działających w drugiej linii pracowników administracji. To zaszczyt, że mogę z wami pracować i wspólnie rozwijamy Wydział, a co za tym idzie i Uniwersytet. Wsłuchując się w słowa wystąpienia inauguracyjnego Jego Magnificencji, cieszę się, że w roku obchodów 25-lecia Uniwersytetu weszliśmy z dydaktyką, badaniami i administracją do nowego budynku, bo to jest też swoiste nowe otwarcie. Wspólnota Wydziału Prawa i Administracji chce się jeszcze ściślej integrować i aktywnie uczestniczyć w pracach dla dobra UWM. Pragniemy działać na rzecz przywrócenia dawnego miana, kiedy to Warmia z racji rozwoju szkolnictwa i nauki nazywana była „Nowymi Atenami”. Mazury i Powiśle też nie były gorsze, bo  wywarły wpływ na postawę i myśli  np. wielkiego Immanuela Kanta.

Nie od dziś prawnicy mają wyuczoną zdolność do współdziałania i do pomocy, czego przykładem była chociażby aktywność Mikołaja Kopernika, który w zależności od sytuacji bardzo elastycznie stosował na naszych ziemiach prawo chełmińskie przy osadnictwie, regulacjach własności, ciężarach, karach, o czym zapewne będzie już mówił ks. Profesor. Dodam tylko, że jako administrator kapitulny doglądając folwarku w nieodległym Starym Dworze przemieszczał się drogą prowadzącą tu obok Nas. Ślady obecności Kopernika są zatem namacalne. Niemniej pozostawił po sobie wielki pomnik prawa jakim jest olsztyńska ustawa chlebowa, obowiązująca w latach 1531-1766, a więc ponad 200 lat, co w dzisiejszych czasach jest czymś już niespotykanym. Ustawa ta była wzorem dla innych miast.

W rocznicę 550-lecia urodzin Kopernika życzę wszystkiego najlepszego w Nowym Roku Akademickim, a nade wszystko odwagi myślenia, ciekawości świata, dalekich horyzontów, przezornego podejmowania decyzji z myślą o ich skutkach, kreatywnego działania, a w tym tworzenia nowych pomników prawa i jurysprudencji. Jeśli tak się stanie to nie mam wątpliwości, iż nowy gmach będzie dobrze nam służył oraz że w jego murach rodzić się będą znaczące dzieła naukowe i wyrastać będą znakomite następne pokolenia absolwentów, których Wy Pierwszoroczniacy wypełnicie pierwsze szeregi. Mamy tydzień noblowski i może wreszcie ktoś dostanie nagrodę za pracę z prawa. A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Korotwiacy nie gęsi, iż swoje ambicje mają.

Rok akademicki 2023/24 na Wydziale Prawa i Administracji uznaję za otwarty. Dziękuję za uwagę.